80 jaar vrijheid

In 2025 is het 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd en de Tweede Wereldoorlog in Nederland officieel helemaal voorbij was. Wil jij hier graag alles over weten? Of aandacht besteden aan 80 jaar vrijheid? Dan is deze pagina handig.

Herdenken

In Nederland zijn door het hele jaar heen herdenkingen van verschillende groepen oorlogsslachtoffers. Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we alle slachtoffers samen. In bijna elke gemeente wordt een herdenking georganiseerd. Ook in Gorinchem.
Om hiervan op de hoogte te zijn kun je kijken in onze agenda.

Vieren

Op 5 mei vieren we de bevrijding van Nederland in 1945 en dat we sindsdien in vrijheid leven. Ook staan we die dag stil bij de waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten. Ook in Gorinchem zoeken we manieren om te vieren. Dit kan van alles zijn. Van Optochten en lezingen tot een bijeenkomst met muziek, dans of gedichten. Een concert of een culturele route.

Agenda

Bekijk hieronder de eerstvolgende activiteiten die te maken hebben met 80 jaar vrijheid.

Uitgelicht

Rondom 80 jaar vrijheid zijn er diverse activiteiten te doen, te zien en te beleven in Gorinchem. Onderstaande activiteiten worden nog aangevuld met exacte data, plaats en tijd.

3 oktober

Herdenking Oktoberrazzia

Op 3 en 4 oktober 1944 werden ongeveer 100 mannen uit Gorcum opgepakt en weggevoerd. Velen van hen stierven in kampen, zoals Amersfoort en Neuengamme. 80 jaar later wordt daarbij stilgestaan. Eerst is er een korte bijeenkomst, waar alle namen van slachtoffers worden voorgelezen. Daarna is er een kranslegging en een moment stilte bij de herdenkingsplaquette.

Meer informatie

11 oktober

Herdenkingstocht ‘Stille tocht van Vrees en Hoop’

Op 11 oktober 1944 werd een deel van de Gorcumse slachtoffers van de Oktoberrazzia vanuit Kamp Amersfoort op transport gezet naar Duitsland. Om de slachtoffers van deze en alle andere transporten vanuit Kamp Amersfoort te herdenken lopen Gorcummers dit jaar weer de route die de gevangenen destijds liepen. Tijdens deze tocht staan wij stil bij onze huidige vrijheden en beseffen wij hoe waardevol, maar ook hoe kwetsbaar vrijheid is. Locatie: Kamp Amersfoort naar Station Amersfoort (3,5 km).

Meer informatie

4 november

Tentoonstelling ‘Kind van de Oorlog’ Lezing: Betty Schols-Meents

Wethouder Polatli opent de tententoonstelling in de Bibliotheek AanZet. Betty werd in 1941 geboren in Amsterdam als dochter van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder. Na de opening toont de wethouder de vrachtwagen van het verzetsmuseum ‘Junior op wielen’ die voor het Gorcums Museum staat.

Meer informatie

4 t/m 25 november

Verzetsmuseum ‘Junior op wielen’

Van 4 november tot 25 november staat het Verzetsmuseum op wielen in de binnenstad. In de vrachtwagen gaan bezoekers terug naar het jaar 1940: Nederland is bezet door nazi-Duitsland. In vier verschillende huizen gaan ze, met een opdrachtenboekje in de hand, op zoek naar voorwerpen, foto’s, documenten en de daarbij behorende verhalen. Zo ontdekken zij de waargebeurde oorlogsverhalen van de Joodse vluchteling Eva, het Nederlandse NSB-meisje Nelly, Jan met ouders in het verzet en Henk uit een alledaags gezin. In deze periode zijn er diverse lezingen in het Gorcums Museum en in de Bibliotheek Aanzet.

Meer informatie

7 november

Verzetsmuseum ‘Junior op wielen’ Lezing: Tanja Wolterbeek

Tanja haar vader was een beruchte NSB’er, werkzaam voor de SD en betrokken bij razzia’s en arrestaties in Eindhoven. Na de bevrijding werden Tanja’s ouders opgepakt en geïnterneerd in kamp Vught terwijl de kinderen ondergebracht werden bij pleegouders. In 1952 volgde een korte gezinshereniging met hun vader die dezelfde jaar overleed. De rol van Tanja’s ouders tijdens de oorlog bleef binnen het gezin een taboe, zelfs na het overlijden van haar vader.

Meer informatie

8 november

Stolpersteine Poetsdag

Kinderen van de basisscholen gaan de Stolpersteine en het Joods monument schoonmaken.

10 november

Herdenking Kristallnacht

In Gorinchem is er in het weekend van de Kristallnacht een wandeling langs veel van de lokale Stolpersteine. Bij een aantal stenen zuilen de bijbehorende verhalen worden verteld. In Gorinchem organiseren we tijdens de Kristallnacht een rondleiding langs alle Stolpersteine. De rondleiding zal verzorgd worden door Michel den Uijl.

Meer informatie

11 november

Remembrance Day

Veteranen gaan in een klein comité herinneren bij Buiten de Waterpoort bij het veteranenmonument.

Organisatie: Veteranen Vesting Gorinchem

14 november

Verzetsmuseum ‘Junior op wielen’ Lezing: Jac Blommaart

Jac werd geboren op 25 februari 1933 in Lamswaarde, Zeeland. Als jongste van acht kinderen. Zijn vader was bakker en zijn moeder werkte in een kruidenierszaak. Toen de oorlog uitbrak, was Jac zeven jaar oud. Op 10 mei 1940 wekte zijn vader hem om naar de Duitse vliegtuigen te kijken. Maar de dreiging van de oorlog werd steeds duidelijker: verduistere huizen, zoeklichten, luchtafweergeschut ‘s nacht en Amerikaanse bommewerpers die overkwamen tijdens het spelen. Jac was getuigen van een bommenwerper die werd neergeschoten en de schepen die op de Schelde onder vuur werden genomen. Maar ook van de hongerkinderen uit Rotterdam en Schiedam die opzoek waren naar eten. Jac zijn oudste broer is opgepakt voor de Arbeitseinsatz en na de bevrijding werden Engelse soldaten ingekwartierd in hun huis.

Meer informatie

21 november

Verzetsmuseum ‘Junior op wielen’ Lezing: Hans Suijs

Hans wordt in 1943 geboren in Vlijmen. Zijn vader en tantes zijn actief in het verzet. In 1944 bieden de tantes onderdak aan verzetslieden die een foute politieman hebben neergeschoten. Door verraad komen de Nazi’s dit te weten. Hierdoor werd tante Cis gearresteerd en door verschillende kampen gestuurd, waaronder Haaren, Vught, Ravensbruck en Dachau. In 1944 wordt Zuid-Nederland bevrijd. Hans zijn vader sluit zich aan bij de ordedienst en komt in november 1944 om het leven wanneer de Britse bevrijders hem per ongeluk aanzien voor een Duitse infiltrant.

Meer informatie

Heb je een idee? Wij denken mee!

Heel Gorinchem kan meedoen, cultureel, sportief of wijkgericht. Heb je een idee voor het programma van 80 jaar vrijheid? Gorinchem Inspireert helpt je met ondersteuning bij de uitvoering van een activiteit of subsidie. En partners in de stad met hun programmering. Nieuwe activiteiten zijn welkom! Aarzel niet en stuur een e-mail naar gorincheminspireert@gorinchem.nl.

Susan Karelse

Projectcoördinator Cultuur
Portretfoto van Susan Karelse